تبلیغات از نظر شیوه اجرایی و القایی به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. در تبلیغات مستقیم، پیام به صورت شفاف و صریح هر چند با رنگ و لعاب به مخاطب منتقل می شود. مانند تمامی تبلیغات واضحی که هر روز در تلویزیون، بیلبورد، روزنامه و غیره می بینیم. (آگهی شیراز)
تبلیغات غیر مستقیم یا پنهان (زیرحسی و نامرئی) چیست؟
او هنگام نمایش فیلم اسپارتاکوس در سالن سینما، عبارت پاپ کورن بخورید و کوکا بنوشید را با سرعت یک سه هزارم ثانیه، بدون اطلاع قبلی بینندگان روی پرده سینما انداخت. پس از آن، تماشاگران در خلال فیلم تمایل زیادی به خوردن پاپ کورن و نوشابه کوکاکولا در خود احساس کردند.در این شیوه، آگهی دهنده، پیام خود را به گونه‌ای طراحی می‌کند که از حاشیه‌های پایین گسترده شنوایی و بینایی مخاطبان بهره گیرد تا ضمیر ناخودآگاه آنها را متاثر سازد.
به این منظور از شگردهای مختلف الکترونیکی و رایانه‌ای و روانشناختی توأم استفاده می‌شود. حاشیه‌های پایین گستره بینایی، شامل تشخیص ناخودآگاه صحنه‌های نمایشی گذرا در مدت‌زمان کوتاه است.
چشم انسان، صحنه‌های نمایشی را که مدت زمان آنها کمتر از حدود یک دوازدهم ثانیه باشد (مثلا یک بیستم ثانیه) نمی‌تواند تشخیص دهد.
با سایت تبشی در این مقاله همراه باشید.
تبلیغات زیر حسی دروغ است؟!
در سال ۱۹۶۲، دکتر هنری لینک، رئیس سایکولوژیکال کورپوریشن (The Psychological Corporation)، ویکاری را به چالش کشید تا تست کوکاکولا و پاپ کورن خود را مجددا تکرار کند. (آگهی شیراز)
ولی این بار، آزمایش هیچ افزایشی را نه در فروش کوکا و نه در پاپ کورن به دست نداد و در مصاحبه ای با فاش کرد و تا اندازه ای به طرز گیج کننده ای پذیرفت که آزمایش او یک ترفند بوده – او ترتیب همه چیز را داده بود.
آن پروژکتور مکانیکی، آن خیز در فروش های کوکاکولا و پاپ کورن – هیچ کدام شان حقیقت نداشت. علی رغم اقرار ویکاری، آسیب وارد شده بود و باور به قدرت پیام زیر حسی به طور جدی و ثابتی در ذهن عموم آمریکاییان ریشه دوانده بود!
به مدت کوتاهی پس از آن، انجمن روان شناسان آمریکا، تبلیغات زیر حسی را “مبهم”، “دو پهلو”، و نه چندان مؤثر در مقایسه با تبلیغات سنتی اعلام کرد و به این مسئله و آن ممنوعیت ظاهرا خاتمه داد.
طبق انتظار، پارانویای مصرف کننده در مورد این موضوع کنار گذاشته شد، درست همان طور که بارها و بارها در نیم قرن بعدی، وقتی مصرف کننده ها و گروه های طرفدار،
ادامه
هر از گاهی تقاضای قوانین سخت و سخت تری می کردند، فقط برای اینکه سازمان های دولتی را وادار کنند که هر قانون فدرال فوری را به تصویب نرسانند.
هنوز هم، امروزه هیچ ممنوعیت آشکاری برای تبلیغات زیر حسی در ایالات متحده یا بریتانیا وجود ندارد، هرچند که کمیسیون تجارت فدرال این موضع رسمی را اتخاذ نکرده است (آگهی شیراز)
که هر «آگهی زیر حسی» که باعث می شود مصرف کننده ها ناخودآگاه کالاها یا خدمات خاصی را انتخاب کنند یا رفتار طبیعی آنان را تغییر دهد، باید یک اقدام فریبکارانه یا ناجوانمردانه تلقی شود.
در اینجا، تاکید بر باید است تا به امروز هیچ مقررات با دستورالعمل رسمی در مورد اینکه چه چیز تبلیغات زیر حسی را تعیین می کند، وجود ندارد.
به طور کلی، پیام های زیر حسی و فرا آگاهانه به عنوان پیام های بصری، شنیداری یا هرگونه پیام حسی دیگری تعریف می شوند که دقیقا زیر سطح دریافت آگاهانه ما ثبت می شوند و تنها به وسيله ذهن ناخودآگاهمان تشخیص داده می شوند.
اما به رغم جار و جنجال و نگرانی هایی که در نیم قرن گذشته پیرامون تبلیغات زیر حسی به پا شده است، این موضوع معمولاً با خشم و دلخوری توام با گذشت، حل و فصل می یابد.
تبلیغات زیر حسی
پروفسور نیلی لاوی که تحقیقات را رهبری می‌کرد، گفت: در مورد اینکه آیا مردم می‌توانند اطلاعات عاطفی مانند تصاویر، چهره‌ها و کلمات را به‌طور ناخودآگاه پردازش کنند، بررسی‌های زیادی صورت گرفت.
ما توانستیم نشان دهیم که مردم می‌توانند اطلاعات عاطفی یک پیام ناخودآگاه را درک کنند و همچنین اثبات کردیم به‌طور قطع اکثر مردم، بیشتر به کلمات منفی توجه می‌کنند.
نمونه‌ای معروف از یک پیام‌رسانی ناخودآگاه در حوزه روابط سیاسی، در فیلم تبلیغاتی جورج بوش علیه الگور در سال ۲۰۰۰ وجود دارد. در این فیلم درست بعد از نمایش نام الگور، (آگهی شیراز)
بخش آخر کلمه bureaucrats (به معنای دیوان‌سالار) یعنی کلمه (rats) به معنی موش‌ها، در کسری از ثانیه، به صورت لحظه‌ای نشان داده می‌شود. با وجود این، درباره موثر بودن یا موثر نبودن تبلیغات زیرحسی اختلاف نظر بسیاری وجود دارد.
برخی از متخصصان تبلیغات، قاطعانه تبلیغات زیرحسی را رد می‌کنند و برخی دیگر، آن را بسیار موثر می‌دانند. ماکس ساترلند اینگونه تبلیغات تجاری را شیطنت‌های عملی کلمات و تصاویر نهفته شده در متن تبلیغات می‌نامد.
تبلیغات زیرحسی، در برخی از کشورهای صنعتی صراحتا ممنوع شده است و بالطبع انتشار مطالب علمی و تحقیقی درباره تکنولوژی آن نیز می‌تواند ممنوع باشد.
اما ممکن است در برخی از متون مباحث روانشناسی ترغیب، به تبلیغات زیرحسی اشاره‌هایی شده باشد. در برخی از کشورها نیز مقرراتی وجود دارد که آن را غیرقانونی می‌سازد.
برای مثال در ایران طبق آیین‌نامه ساخت آگهی‌های رادیویی و تلویزیونی اداره کل بازرگانی صدا و سیما، تبلیغات نامرئی از طریق رسانه‌های رادیو و تلویزیونی صدا و سیما ممنوع است.
وضعيت صنعت تبليغات پنهان در جهان
براساس آمار منتشره از سوي موسسه پي‌كيو مديا، در سال 2007، ارزش خالص قراردادهاي رسمي تبليغات پنهان در رسانه‌هاي مختلف جهان بالغ بر 460/3 ميليارد دلار بوده كه در مقايسه با سال 2005 بيش از 30 درصد رشد داشته است. (آگهی شیراز)
در فاصله سال‌هاي 2004-1999 ميزان ارزش اين قراردادها از رشد سالانه 16 درصد برخوردار بوده است. در سال 2007، تلويزيون بيش از 55 درصد از موارد تبليغات پنهان را به خود اختصاص داده و از رشد سالانه‌اي معادل 5/21 درصد برخوردار است.
در همين سال، فيلم‌هاي سينمايي نيز 37 درصد از سهم تبليغات پنهان را به خود اختصاص داده‌اند و رشد سالانه آن 6/14 درصد برآورد شده است. سهم ساير رسانه‌ها نيز 13 درصد تخمين زده شده است.
آگهی شیراز
